Joris liet mij vanochtend een stukje zien waarin Mona Keijzer en Arnon Grunberg aan tafel zitten bij Sophie Hilbrand. Keijzer zegt daar zonder blikken of blozen “dat we toch allemaal weten dat mensen uit Islamitische culturen worden opgevoed met Jodenhaat”. En dat ze daarom hier bij de inburgering de geschiedenis van de Holocaust moeten leren. “We weten toch allemaal dat Hamas ….”, verder kwam Keijzer niet… Grunberg zegt tegen haar: “U blijkt helemaal niets te weten over de Islam.” En Sophie vat even later samen: Arnon zegt dat u zich misschien ook in de Islam zou kunnen verdiepen’. Waarop Keijzer zegt: “Nu neemt het gesprek wel een hele vreemde wending.”
Nu neemt het gesprek wel een heel vreemde wending.
In dat ene zinnetje zit alles waardoor ik me de laatste tijden zo machteloos en boos voel. Alles maar mogen uitkramen zonder enige onderbouwing. Maar stel je voor dat je eens echt zou weten waar je het over hebt? Stel je eens voor dat je eens echt kennis had gemaakt met de Islamitische cultuur. Stel je eens voor dat je eens met een moslim had gesproken over die Islamtische cultuur van hem of haar? Nee, dan zou het gesprek wel een heel vreemde wending nemen.
Vluchtelingen uit Islamitische landen zijn opgegroeid met hùn geschiedenis en hùn cultuur. Net als de Nederlanders. De holocaust hoorde daar niet bij net zo goed als hele grote gebeurtenissen uit hun geschiedenis niet tot onze geschiedenis canon hoort. Dat is volstrekt normaal. Dat islamitische culturen met een ander oog naar Israël kijken, lijkt mij volstrekt logisch. Dat is in hùn regio, wat daar gebeurt raakt aan de hele Islamitische regio. Dat betekent nog niet dat er sprake is van Jodenhaat. En hùn versie van de werkelijkheid is hùn versie van de werkelijkheid. Beleefd vanuit de regio, beleefd na decennia- en eeuwenlange overlevering. En hun versie van de werkelijkheid is beslist niet per definitie onwaar. Bij de inburgering in Nederland moeten leren wat zich hier in de Tweede Wereldoorlog heeft afgespeeld, lijkt mij overigens op zichzelf ook volstrekt normaal. Maar de reden waarom het wordt gedaan is weerzinwekkend.
Wij hebben twee restaurants in Zaltbommel, à la Damaris en à la minute. Bij de à la Damaris familie hebben we verschillende ‘familieleden’ die moslim zijn. Stuk voor stuk de liefste, de leukste, de beste. Net als de niet-moslims overigens. Maar onze moslims in de à la Damaris familie horen regelmatig op straat ‘dat ze terug moeten naar hun eigen land’. Als ze de Etos binnenlopen wordt de politie al (bijna) gebeld. Als ze in een bushokje stappen, stappen de ‘echte Nederlanders’ daar buiten. Als er over hen gepraat wordt is het ‘die Marokkaan’, en worden ze niet genoemd bij de eigen naam. In onze kennissenkring hebben vrienden een kleinzoon die er uitziet als een Marokkaan. Althans volgens de politie. Als hij zijn Nederlandse achternaam noemt, wordt gevraagd hoe zijn moeder dan heet. Ook een Nederlandse achternaam. Huh? Maar ondertussen zit hij al in een busje en omdat hij protesteert met een gebroken neus. Hij had namelijk niets gedaan maar hij sputterde iets te veel tegen.
Je zult maar echt Marokkaanse wortels hebben in Nederland. En vergis je niet, in onze à la Damaris familie zijn het Nederlanders die moslim(a) zijn hè. Geboren en getogen. En soms grotendeels getogen. Met Marokkaanse of Syrische wortels.
Nu neemt het gesprek een wel heel vreemde wending. Omdat Arnon Grunberg suggereert dat je je eens kunt verdiepen in een andere cultuur voordat je onzin uitkraamt. Zodat je ervoor zorgt dat er in een land een totaal verkeerd beeld wordt geschapen van die cultuur. Zodat onze à la Damaris familieleden weer meer over hun schouder moeten kijken in het land waar ze geboren zijn of heen zijn gevlucht uit een afschuwelijke oorlog.
Wat er bij ons in het restaurant gelukkig gebeurt is dat de niet-moslims vragen stellen aan de moslims. En vice versa. Dat ze elkaar leren kennen. Beter leren kennen. Op een gelijkwaardige manier. Op een respectvolle manier. Dat gaat als vanzelf. En zo moet het ook zijn. Want wat blijkt? We lijken altijd zoveel meer op elkaar dan je denkt.
Ik ben opgegroeid in Libanon, temidden van allerlei verschillende groepen mensen, waaronder ook van nabij met Palestijnse moslims. Dat geldt niet voor iedereen. Dat begrijp ik. Maar ik ken de Islamitische cultuur wel. En ik weet daarom dat hoe er hier in Nederland door bepaalde partijen wordt gesproken, op geen enkele manier klopt met de werkelijkheid van 99 procent van moslims. Het enige dat ik van eenieder vraag. Word geen Mona Keijzer. Verdiep je in elkaar. En ervaar dan dat je veel meer op elkaar lijkt dan je zelf had verwacht.
En dan nog even over moslims en Joden. In Marokko zijn er niet voor niets in de grote steden prachtige grote Mellahs, Joodse wijken. Marokko was namelijk hét land waar Joden van oudsher hun toevlucht toe konden nemen. En daar zijn ze ongelofelijk trots op. Wedden dat Mona Keijzer dàt niet weet. Of niet eens wil weten.
Link naar het stuk dat geplaatst is in Trouw: https://www.trouw.nl/opinie/word-geen-mona-keijzer-denk-na-voordat-je-iets-zegt~bae1cdfd/